Waarom due diligence op mensenrechten belangrijk is voor investeringsbeslissingen

Zou jij investeren in een bedrijf dat geen aandacht besteedt aan due diligence op het gebied van mensenrechten bij zijn groei en de ontwikkeling van zijn bedrijfsmodel? Het valt niet te ontkennen dat er in het verleden (en in sommige gevallen ook nu nog) op grote schaal is geïnvesteerd in bedrijven die het succes van hun bedrijfsmodel juist ontlenen aan het feit dat praktijken die de mensenrechten schenden deel uitmaken van hun waardecreatie.
Momenteel bevinden we ons echter op een keerpunt waarbij investeringsbeslissingen steeds meer worden gebaseerd op de naleving van de mensenrechten door entiteiten. Het belang van mensenrechten voor bedrijven neemt voortdurend toe naarmate de verwachting van verantwoordelijk gedrag in de zakenwereld groeit.
Met de toenemende juridisering van verantwoord ondernemen en de toegenomen belangstelling van klanten, zakenpartners, de media, consumenten, werknemers en het maatschappelijk middenveld, wordt het voor bedrijven steeds belangrijker om de kwestie van de mensenrechten aan te pakken.
Dit betekent dat due diligence op het gebied van mensenrechten ook steeds belangrijker wordt voor investeringen, ongeacht of het gaat om investeringen in startende ondernemingen, gevestigde bedrijven, joint ventures of investeringen ten behoeve van reorganisatie of herstructurering. Regelgeving op dit gebied staat nog in de kinderschoenen, maar we zien de relevante aspecten al terug in veel regelgeving, bijvoorbeeld in de Europese wetten voor de toeleveringsketen, in de discussie over een “sociale taxonomie” of in de EU-wet op kritieke grondstoffen. Met name in complexe waardeketens is er een afstand tussen de bedrijven die verantwoordelijk zijn voor de marketing van een product of dienst naar de buitenwereld en de mensen die betrokken zijn bij de productie, het transport, de verkoop of de consumptie van hun producten en diensten.
Dit maakt het moeilijk om de impact van het eigen bedrijf op deze mensen en hun rechten te herkennen. Op dit moment is de publieke belangstelling voor due diligence op het gebied van mensenrechten nog voornamelijk gericht op grote, wereldwijd actieve bedrijven met sterke merken.
Deze kwesties raken echter ook steeds meer KMO’s – aanvankelijk als onderdeel van betrokken toeleveringsketens, maar in toenemende mate ook als directe adressaten van overeenkomstige vereisten in de toekomst. Door een proactieve benadering van due diligence kunnen bedrijven niet alleen hun maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen, maar ook succes boeken op de lange termijn en een positieve invloed hebben op de maatschappij en het milieu:

• • Ze bereiden zich voor op toenemende wettelijke eisen en toekomstige regelgevende maatregelen,

• • Operationele risico’s in moeilijke situaties minimaliseren,

• • hun relaties met leveranciers versterken,

• • werken om zo goed mogelijk aan de eisen van hun klanten te voldoen en

• • hun kredietwaardigheid versterken

Op deze manier onderscheiden bedrijven die mensenrechten al erkennen als een belangrijke factor voor hun economisch succes zich van de concurrentie.
Een commitment aan mensenrechten en duurzaamheid kan ook de klantenservice en het productkwaliteitsmanagement verbeteren en de tevredenheid en loyaliteit van werknemers aan het bedrijf versterken. Dit betekent dat de manier waarop een bedrijf omgaat met mensenrechtenrisico’s nu een belangrijke factor is in de investeringsbeslissingen van derden, zoals banken, fondsen, enz. Een proactief due diligence proces stelt bedrijven dus in staat om aantrekkelijk te worden voor potentiële investeerders en minimaliseert het risico dat investeerders een onverwacht noodzakelijke heroriëntatie op het gebied van mensenrechten moeten helpen financieren. Afbeelding: Bewerkt van https://mr-sorgfalt.de/de/einstieg/ / UN Global Compact Leerplatform voor Zwitserse KMO’s, werkdocument 1, 2008